Bài học mới từ một sơ hở pháp lý

Việc bà Nguyễn Kim Phượng, cổ đông lớn của CTCP Vật tư vận tải xi măng (VTV) đăng ký chào mua công khai 1,3 triệu cổ phiếu VTV, sau đó bán toàn bộ số cổ phiếu VTV đang nắm giữ khi giá tăng cao, đang gây xôn xao dư luận.

Khoản lời thu về được dự tính cả chục tỷ đồng, trong khi bắt lỗi pháp lý trong xử phạt vi phạm hành chính về chứng khoán và TTCK thì cả 2 sai phạm (bán trong khi đang đăng ký chào mua công khai và bán không thông báo - đối với cổ đông lớn), cũng chỉ bị phạt tối đa 100 triệu đồng. Sự chênh lệch giữa khoản lợi nhuận lớn và khoản tiền có thể bị xử phạt đang là một thách thức với cơ quan quản lý trong việc ngăn chặn các hành vi trục lợi tương tự sẽ diễn ra trên thị trường.

Biến động bất thường của giá VTV

Ngày 1/2, Sở GDCK Hà Nội (HNX) nhận được thông báo đề ngày 26/1 của VTV với nội dung: Ngày 14/1, Công ty nhận được bản đăng ký chào mua công khai 1,3 triệu cổ phiếu VTV của cổ đông Nguyễn Kim Phượng (bà Phượng đang nắm giữ 557.800 cổ phiếu VTV, tương đương 8,58% vốn điều lệ, nếu mua thêm 1,3 triệu cổ phiếu sẽ nâng tỷ lệ sở hữu lên 28,58% - PV); ngày 26/1, Công ty đã có văn bản báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) về việc này; nay gửi đến Sở để công bố thông tin theo quy định của pháp luật.

Sau khi HNX nhận được thông báo trên, Sở đã cho đăng tải toàn văn trên website www.hnx.vn vào ngày 3/2, kèm theo đó là một số nội dung chi tiết khác như: giá chào mua là 40.000 đồng/CP, đợt chào mua sẽ bị hủy bỏ nếu giá cổ phiếu tăng quá 30% (tăng quá 52.000 đồng/CP), nguồn vốn thực hiện chào mua là vốn tự có, CTCK Quốc tế Việt Nam làm đại lý thực hiện quyền mua…

Thế nhưng, ngày 31/3, HNX đăng thông tin: bà Phượng đã bán 557.800 cổ phiếu VTV vào ngày 24/3 (không báo cáo UBCK, Sở GDCK tối thiểu 3 ngày trước khi giao dịch - PV), giảm tỷ lệ sở hữu xuống 0%. Lúc này, nhiều cổ đông VTV "tá hỏa" khi thấy giá cổ phiếu VTV lao dốc, trong khi trước đó liên tục tăng. Cụ thể, ngày 14/1, giá cổ phiếu VTV là 34.800 đồng/CP; ngày 26/1 là 36.200 đồng/CP; ngày 3/2 là 40.600 đồng/CP; ngày 24/3 là 55.200 đồng/CP, nhưng ngày 2/4 giảm còn 41.600 đồng/CP và đến 6/4 chỉ còn 40.300 đồng/CP.

Như vậy, nếu bà Phượng bán cổ phiếu VTV với mức giá 55.200 đồng/CP, thì so với ngày gửi bản đăng ký chào mua tới Công ty, giá trị của 557.800 cổ phiếu đã tăng thêm gần 12 tỷ đồng, tương đương mức tăng 58,6%. Trong thời gian này, HNX-Index giảm 4,8%. Theo giải trình của VTV về việc giá cổ phiếu liên tục tăng trần, thì "tình hình hoạt động sản xuất - kinh doanh của Công ty năm 2009 và từ đầu năm 2010 đến nay vẫn đang diễn ra bình thường theo kế hoạch". Rõ ràng, sự chuyển động của giá VTV chịu ảnh hưởng rất lớn từ thông điệp chào mua rồi bán sạch của bà Phượng.

Bài học mới từ một sơ hở pháp lý

Theo Thông tư số 194/2009/TT-BTC ngày 2/10/2009 của Bộ Tài chính hướng dẫn chào mua công khai cổ phiếu, việc bà Phượng muốn mua thêm 1,3 triệu cổ phiếu để tăng tỷ lệ sở hữu lên 28,58% thì phải chào mua công khai (theo Thông tư 194, việc chào mua công khai phải thực hiện khi muốn đạt các ngưỡng sở hữu 25%, 51%, 65%, 75%). Theo đó, các bên liên quan phải tuân thủ một số yêu cầu cơ bản tại Thông tư 194 như sau:

- Bà Phượng phải gửi tài liệu đăng ký chào mua đến UBCK, đồng thời gửi cho Công ty VTV. Kể từ thời điểm gửi đăng ký chào mua công khai đến khi hoàn thành đợt chào mua, bên chào mua không được bán hoặc cam kết bán cổ phiếu VTV (Điểm 9, Mục II).

- Trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày nhận được tài liệu đăng ký chào mua, VTV có nghĩa vụ công bố thông tin về việc nhận được đề nghị chào mua trên phương tiện công bố thông tin của Công ty hoặc HNX (nơi cổ phiếu VTV niêm yết).

- Trong thời hạn 14 ngày, kể từ ngày nhận được tài liệu đăng ký chào mua, HĐQT VTV phải gửi UBCK và thông tin cho cổ đông biết ý kiến của Công ty đối với đề nghị chào mua công khai.

- Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được tài liệu đăng ký chào mua, UBCK phải có ý kiến trả lời bằng văn bản (theo Luật Chứng khoán, trường hợp không chấp thuận, thì phải nêu rõ lý do).

- Việc chào mua công khai chỉ được thực hiện sau khi UBCK có văn bản thông báo tài liệu đăng ký chào mua đầy đủ theo quy định.

Đối chiếu với các quy định tại Thông tư 194 cho thấy, việc VTV gửi thông tin về việc nhận được đề nghị chào mua công khai của bà Phượng, cũng như việc HNX công bố công khai nội dung này, là thực hiện đúng quy trình. Tuy nhiên, chính những thông tin được công bố quá sớm này đã khiến nhiều nhà đầu tư tưởng thật, trong khi việc chào mua công khai của bà Phượng còn rất mù mờ. Sự mù mờ này đến từ 2 yếu tố: thứ nhất, nhu cầu chào mua của bà Phượng chưa biết là thật hay giả; thứ hai, trong trường hợp bà Phượng có nhu cầu thật, thì cũng chưa biết bà Phượng có đủ điều kiện để được UBCK chấp thuận cho chào mua công khai cổ phiếu VTV hay không.

Cả thị trường ngỡ ngàng trước hành vi bán sạch cổ phiếu VTV của bà Phượng. Sự việc chắc chắn sẽ được pháp luật minh định, nhưng với nhiều nhà đầu tư, việc bà Phượng bán sạch cổ phiếu khi đang công bố mua có thể coi là một "bài học mới" về tiếp nhận thông tin thị trường. Còn với cơ quan quản lý, từ một sự vụ cụ thể này, có lẽ cần ngay sự đánh giá về tính chặt chẽ, hợp lý của Thông tư 194 - một thông tư mới được ban hành, nhưng đang chứa đựng một sơ hở lớn, có thể tạo điều kiện cho các hành vi lũng đoạn thông tin để trục lợi trên thị trường.

Theo ĐTCK

Posted in: Chứng khoán,Tài chính,tintc